Orta Çağ Felsefesi: Din Felsefesinde Din ile Teoloji Kavramının Farkı Nedir?
Teoloji, belli bir dini ve bu dine ait konuları ele alır. Her din açıklamalarını, inandığı kutsal kitaplarına, peygamberlerinin bildirdiklerine ve din büyüklerinin yorumlarına dayandırır. Teoloji bu çerçevede temellendirdiği dini öğretiyi, dogmatik ve otoriteye bağlı kalarak kabul eder ve yaymaya çalışır. Bu nedenle konularına taraflı biçimde yaklaşırlar. Dogmatik olduğu için eleştiriye yer yoktur. Teolojinin amacı inananların inançlarını güçlendirmek ve kuralları ile insan yaşamını düzenlemektir.
Din felsefesi, belli bir dini değil de genel olarak din olgusunu, dinin kavramlarını, temel iddialarını, insan yaşamındaki yerini, akla dayalı olarak açıklamaya ve sorgulamaya çalışır. Din felsefesi özgür düşünmeyi ve sorgulamayı temel alır. Yani otoriteye bağlılığı yoktur. Din felsefesi dini yaymak gibi amaç gütmez. İnsanları daha inançlı ya da daha inançsız yapmaya da çalışmaz. Bu nedenle bütün dinlere eşit mesafede olur. Yani tarafsızdır. Ayrıca din felsefesi insan yaşamını düzenleyecek kurallar koymayı da amaçlamaz.
Genel olarak dinin kavramlarını, anlamını, temel iddialarını ve insan yaşamındaki yerini, aklın sınırları içinde kalarak açıklamak, sorgulamak ve eleştirmek amacını taşır. Din felsefesi, dinî inançları sorgularken insanları daha inançlı ya da daha inançsız yapmaya çalışmaz. Ayrıca herhangi bir dini yayma kaygısı taşımadığı için de bütün dinlere eşit uzaklıkta kalır. Böylece tarafsızlığını korumuş olur. Bundan dolayı din felsefesi insan yaşamını düzenleyecek kurallar koymayı amaçlamaz.
Din olgusunu bağımsız, özel bir varlık alanı olarak görür ve onun insan yaşamında oynadığı rolü göstermeye çalışır. Dinin temel kavram ve iddialarına; eleştirici, sistemli ve akla dayalı açıklamalar yapabilmek amacıyla yönelir. Din alanının temel kavramlarını çözümler ve aralarındaki ilişkileri ortaya koyar. Felsefenin sanata, ahlaka ya da siyasete yaklaşımı neyse dine yaklaşımı da odur. Görüldüğü üzere teoloji gibi din felsefesi de Tanrı, evren ve insan konusunu ele alır. Ancak bu konuya yaklaşımları birbirinden farklıdır.
KAYNAK: FELSEFE TARİHİ KİTABI